Chronische moeheid, irrationele paniekaanvallen, migraine, burn-out, depressieve gevoelens, maar ook lichamelijke klachten zoals fibromyalgie, frozen shoulder, tinnitus, en prikkelbare-darmsyndroom lijken vaag en ongrijpbaar. Artsen vinden geen lichamelijke oorzaak, dus het moet wel psychisch zijn. ‘Psychisch’ staat dan al snel voor ‘aanstellerij’, omdat het niet tastbaar en concreet is.
Een psychische oorzaak van je klachten is echter veel concreter en veel minder vaag dan het lijkt. De psychische oorzaak is fysiek aan te wijzen in je lichaam. Hij is gelegen in je hersenen, meer specifiek in het limbisch systeem van je hersenen. Het limbisch systeem bevindt zich in de grote hersenen. Het ligt als een ring rond de hersenholtes, tussen de hersenstam en de hersenschors. In de evolutie is een groot deel van het limbisch systeem een van de eerste, dus oudste delen van de hersenen.
Functie limbisch systeem
Ieder deel van je hersenen heeft zijn eigen functie. Sensorische informatie, dus informatie van de zintuigen, komen terecht in een ander deel dan waarin het motorisch systeem je bewegingen aanstuurt. En zo hebben andere delen van de hersenen weer andere functies. De specifieke functie van het limbisch systeem heeft te maken met emotie, motivatie, genot en emotioneel geheugen. Het is de motor van je emoties en is betrokken bij het maken van herinneringen. Maar het limbisch systeem heeft daarnaast ook een aandeel in lichamelijke functies, zoals pijn, doorbloeding, spierspanning, fitheid en het functioneren van organen.
Je hersenen kunnen niet altijd alles goed aansturen en verwerken. Het gaat weleens mis. Denk maar aan een spraakstoornis of een ongecoördineerde beweging. Ook met emoties en herinneringen gaat het dus weleens mis. Als een emotie te pijnlijk is, lukt het niet om die verbaal of op een andere manier te uiten. Het limbische systeem kan die dan niet verwerken, en raakt ‘verstopt’. Elke keer dat je aan die emotie wordt herinnerd, krijg je daarom stress. Die stress uit zich in de lichamelijke functies waaraan het limbisch systeem is gekoppeld. De verwerking van emoties vindt dus plaats in een fysiek onderdeel van je lichaam: het limbisch systeem. Als daar iets misgaat, kun je lichamelijke klachten krijgen. Al met al dus helemaal niet zo ongrijpbaar als het leek.
Verwerking onbewuste emoties
Klachten die veroorzaakt worden door verstoringen van het limbisch systeem, kunnen alleen ècht behandeld worden met een interventie in dat limbisch systeem. Dat betekent dat je de emoties die het systeem hebben verstoord, alsnog moet gaan verwerken. Emoties over gebeurtenissen die wij uit zelfbescherming zijn vergeten of hebben weggestopt. Gebeurtenissen die onbewust nog gevolgen hebben voor je lichaam. Je lichaam laat door middel van pijn en vermoeidheid weten welke pijnlijke belevingen nog een rol spelen, en dat het daar nog niet klaar mee is.
Reguliere medische zorg voldoet niet
De reguliere medische zorg richt zich op de lichamelijke klachten, niet op de oorzaken, namelijk de verstoringen in het limbisch systeem van je hersenen. Dat komt neer op symptoombestrijding. De oorzaak wordt niet aangepakt.
Dieptepsychologie
Met behulp van dieptepsychologie, ook analytische therapie genoemd, en het voelen en leren luisteren naar je lichaam (Interoception) ga je aan de slag met de oorzaak van je klachten. Dat is confronterend, want je werkt aan het verwerken van emoties die je liever wegstopt. Emoties waarvan je soms niet eens wist dat je ze had. Dat is zwaar, maar wel de enige manier om echt van je klachten af te komen. Het limbisch systeem en jouw lichaam laten zich niet voor de gek houden.
Meer informatie
Wil je meer lezen over dit onderwerp? Neuroloog Marten Klaver schreef het boek Zakendoen met emoties over de zogenaamde Limbische Verklaring van onbegrepen klachten.
Wil je vrijblijvend advies over analytisch therapie/coaching? Neem contact op! Ik ben Jaap de Vries, professioneel therapeut en coach. Mijn specialisme is het verhelpen van verstoringen in het limbisch systeem, dus analyseren en verwerken van emoties die bij jou klachten veroorzaken.
‹ Alle blogartikelen